Proziaki to placki mączne z dodatkiem sody oczyszczonej. Pochodzą z Podkarpackiego, gdzie mają udokumentowaną tradycję wyrobu od ponad 150 lat. Mąkę wystarczy wymieszać z wodą‚ dodać niewielką ilość sody oczyszczonej, lekko posolić‚ zagnieść ciasto‚ podzielić na kawałki, rozwałkować‚ na płaski‚ okrągły krążek i upiec na rozgrzanej blasze tradycyjnej kuchni kaflowej, opalanej drewnem.
Obecnie piecze się je najczęściej na patelni na niezbyt głębokim tłuszczu lub na patelni teflonowej, bez tłuszczu. Kuchenną blachę zastępują też z powodzeniem krążki wyciętej grubej blachy lub specjalne podkładki dostępne w sklepach AGD. Pieczone są także w piecu chlebowym lub piekarniku.
Proziaki robiono często, gdy zabrakło chleba. Zamożniejsi gospodarze wypiekali chleb raz w tygodniu w sobotę, biedniejsi - co dwa tygodnie lub nawet rzadziej. Gdy w komorze (spiżarni) nagle okazało się, że skończyły się bochny chleba, zaradna gospodyni szybko zagniatała ciasto z sodą i w kwadrans później pierwsze ciepłe proziaki były już gotowe ratując sytuację. Zresztą mogła je nawet przygotować wcześniej bo trwałość „konsumpcyjna” proziaka jest długa, nawet trochę przyschnięty jest nadal smaczny.
