Szare mydło było stosowane już przez nasze babcie, teraz znów sobie o nim przypomniano z uwagi na jego właściwości i zastosowanie.
Szare mydło ma w Polsce dość długą tradycję. Produkcję szarego mydła rozpoczęto w 1918 roku pod nazwą Biały Jeleń, która zresztą przetrwała do dziś. Warto jednak zaznaczyć, że dzisiaj mydło to, podobnie jak inne popularne mydła szare o nazwie: Mydło Powszechne i Mydło Naturalne, tak naprawdę, mydłami szarymi nie są. Tradycyjnie mydło szare jest bowiem mydłem potasowym, a te wymienione wyżej są mydłami sodowymi. Na czym polega różnica? Mydło sodowe jest twardsze od potasowego, trudniej rozpuszcza się w wodzie. Mydło potasowe jest maziste, bardziej miękkie i ma ciemniejszą barwę.
Jak rozpoznać prawdziwe szare mydło? Należy przede wszystkim zwrócić uwagę na składniki. W składzie tradycyjnego szarego mydła, zamiast sodium zamiast (palmate, linoleate, olivate) powinny się znaleźć potassium palmate (lub potassium linoleate, potassium olivate). Warto jednak dodać, że wymienione wyżej mydła sodowe również mają wiele dobroczynnych dla skóry właściwości - są hipoalergiczne, pozbawione sztucznych barwników. Do mydeł sodowych zaliczamy np. słynne mydło z Aleppo. Nie są jednak szarym mydłem w tradycyjnym rozumieniu. W oryginalnym szarym mydle, oprócz soli potasowej znajdziemy również m. in. wyższe kwasy karboksylowe, glicerynę, chlorek sodu, kwas cytrynowy. A jakie są właściwości szarego mydła? Szare mydło jest hipoalergiczne, a przedrostek "hipo-" w języku greckim oznacza "mniej" i przyjęło się go używać wobec produktów mniej uczulających niż inne. Może więc być stosowane przez osoby z wrażliwą, a także przetłuszczającą się skórą. U posiadaczek i posiadaczy skóry suchej może doprowadzić do nadmiernego wysuszenia, jednak stosowane razem z balsamami, kremami nie będzie powodować takich skutków ubocznych. Szare mydło działa też antybakteryjnie, a niektórzy naukowcy zalecają nawet korzystanie z tego produktu zamiast środków mających człon "antybakteryjny" w nazwie. Dlaczego? Te pierwsze często zawierają triklosan, mogący wpływać na gospodarkę hormonalną organizmu, a nawet wykazywać działanie kancerogenne. Szare mydło posiada także właściwości łagodzące, dlatego poleca się używanie go do przyspieszania procesu gojenia ropiejących ran, skaleczeń, obrzęków, wyprysków - oczywiście zawsze tylko jako uzupełnienie właściwego leczenia, a nie jego główny element. Ze względu na swoje właściwości łagodzące szare mydło polecane jest nawet świeżo upieczonym mamom na oddziałach położniczych - do przemywania krocza po porodzie. Szarym mydłem nie musimy myć wyłącznie dłoni - świetnie się ono sprawdzi jako środek do całego ciała. Także do włosów - otwiera łuski włosowe, dzięki czemu składniki odżywcze mogą się dostać w głąb włosa. Warto jednak pamiętać, że bez zastosowania odżywki lub maski nawilżającej włosy po myciu wyłącznie szarym mydłem mogą być wysuszone.
Szare mydło posiada także... właściwości owadobójcze, które zawdzięcza obecności kwasów tłuszczowych.
Zastosowanie szarego mydła:
Szare mydło używane jest przede wszystkim według swojego pierwotnego przeznaczenia - do mycia ciała, a czasem także włosów. Stosują je bardzo chętnie alergicy, osoby z cerą trądzikową. Świetnie sprawdzi się w przypadku odcisków na stopach czy podrażnień na dłoniach, w tym celu przygotować należy kąpiel dla dłoni lub stóp (do miski wlewamy 4 litry ciepłej wody i 1 łyżka stołowa szarego mydła, po wymieszaniu utworzy się emulsja w której moczymy dłonie lub stopy 10-15 minut). Szare mydło można wykorzystać również w domu, przy szeregu różnego rodzaju prac. Sprawdzi się jako środek piorący - nie tylko do ubrań, ale również wykładzin, podłóg z płytek, terakoty, linoleum. Szare mydło może być wykorzystywane zarówno do prania ręcznego, jak i kładzione bezpośrednio na plamę.
Szare mydło dobrze sprawdzi się jako środek do prania dziecięcych ubranek (wystarczy zetrzeć je na tarce o dużych oczkach, rozpuścić w gorącej wodzie, a następnie otrzymaną "miksturę" umieścić w bębnie pralki). Szare mydło ma także właściwości wybielające i może być stosowane jako wybielacz plam, również możemy zastosować szare mydło do czyszczenia ścian, jeśli plamy na ścianach powstały z wyschniętego tłuszczu. Szare mydło można wykorzystać przy pielęgnacji roślin, by poprawić ich kondycję, (wystarczy w litrze wody rozpuścić 20 dag mydła i tym roztworem traktować rośliny przez 1-2 tygodnie). Szare mydło warto zastosować w przypadku pojawienia się na roślinach mszyc, wełniaków, białych grudek, przędziorków, tarczników.
Szare mydło dostępne jest w aptekach oraz w sprzedaży internetowej. Dostępne są zarówno mydła w (często nieporęcznej) kostce, jak i w płynie. Można też spróbować zrobić szare mydło samodzielnie: przydatna będzie woda destylowana, oliwa z oliwek oraz oczywiście wodorotlenek potasu.
