Przyszedł na świat 10 listopada 1909 roku jako Leon Beynar w rodzinie o patriotycznych tradycjach: jego przodkowie brali udział w powstaniu styczniowym. Pseudonim przyjął dopiero po wojnie, by nie narażać rodziny, która pozostała w Wilnie. Był żołnierzem podczas wojny obronnej 1939 roku, działał w konspiracji jako członek AK, a podczas akcji "Burza" jego oddział został rozbity w walkach z Armią Czerwoną. Przyszły badacz dziejów Polski trafił do niewoli i został wcielony do Ludowego Wojska Polskiego. Zdezerterował, wstąpił do oddziału Zygmunta Szelendzielarza "Łupaszki". Wkrótce został jego zastępcą. Ranny w nogę, kurował się we wsi Jasienica. Obawy okazały się słuszne: Jasienica został aresztowany w Wilnie w 1948 roku podczas odwiedzin u znajomych z konspiracji. Uwolniony, przeprowadził się z Krakowa, gdzie pracował w "Tygodniku Powszechnym" do Warszawy. Tam, od 1955 rkou przez krótki okres współpracował ze stowarzyszeniem "Pax". Był jednym z członków i późniejszych prezesów Klubu Krzywego Koła. W 1964 roku podpisał List 34, wyrażający protest intelektualistów wobec cenzury. W 1968 roku sprzeciwił się zdjęciu inscenizacji "Dziadów" ze sceny Teatru Narodowego. Wówczas autora zaatakował publicznie sam I sekretarz PZPR Władysław Gomułka: oskarżył go o mord na ludności cywilnej podczas jego działania w "bandzie Łupaszki". Jasienicę potępiano publicznie, został poddany stałej inwigilacji przez Służbę Bezpieczeństwa. W 1969 roku ożenił się z Zofią O’Bretenny, która jako tajny współpracownik SB donosiła na męża
top of page
bottom of page